Nazirlər Kabineti “Güzəştli şərtlərlə yaşa görə əmək pensiyası hüququ verən istehsalatların, peşələrin, vəzifələrin və göstəricilərin Siyahısı”nda dəyişiklik edilməsi haqqında yeni qərar imzalayıb.

Qərara əsasən, güzəştli pensiya hüququna malik şəxslərin siyahısı genişləndirilib. Belə ki, qızıl otağının nəzarətçiləri, emal, qırma, daşıma, topaqələviləşdirmə sahələrində çalışan nəzarətçilər və bu sahədə çalışan mühəndislər, o cümlədən elektrik mühəndisləri və metallurqlar da siyahıya əlavə olunub.

Nazirlər Kabinetinin bu qərarına münasibət bildirən Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı alim Vüqar Bayramov qeyd edib ki, vətəndaşlar arasında ən çox ünvanlanan suallardan biri güzəştli şərtlərlə pensiyaya çıxmaq hüququnun kimlərə aid olduğu ilə bağlıdır.

“Güzəştli pensiya hüququ yalnız çoxuşaqlı ailələrə deyil, eyni zamanda bir sıra peşə sahiblərinə də şamil olunur. ‘Əmək pensiyaları haqqında’ Qanunun 8-ci maddəsində çoxuşaqlı anaların və ataların hüquqları, 9-cu maddəsində isə digər güzəşt hüquqları nəzərdə tutulur”, – deyə deputat bildirib.

Onun sözlərinə görə, beş və daha çox uşağı olan, yaxud əlilliyi olan uşağı böyütmüş qadın və kişilər üçün pensiya yaşı 5 il azaldılır: “Belə ailələrdə analar 59, atalar isə 60 yaşında pensiya ala bilərlər. Əsas şərt budur ki, uşaqlar səkkiz yaşınadək sağ olmuş olsunlar”.

Deputat qeyd edib ki, bu hüquq yalnız ailə meyarları ilə məhdudlaşmır: “Güzəştli şərtlərlə pensiya hüququna malik olanlar sırasında yeraltı işlərdə, əmək şəraiti xüsusilə ağır və zərərli olan sahələrdə çalışan vətəndaşlar da var. Əgər kişi həmin sahədə azı 12 il 6 ay, qadın isə azı 10 il çalışıbsa, onların pensiya yaşı da 5 il azaldılır”.

Bayramov onu da əlavə edib ki, bəzi xüsusi tibbi göstəricilərə malik şəxslər üçün bu müddət daha çox ola bilər.

“Hipovizqanizm xəstəliyinə tutulmuş və cırtdanboy kateqoriyasına daxil olan vətəndaşların pensiya yaş həddi 20 il azaldılır. Əgər onların azı 5 il sığorta stajı varsa, bu hüquqdan yararlana bilirlər”, – deyə deputat məlumat verib.

İqtisadçı-deputat mülki aviasiya sahəsində çalışanlara da diqqət çəkib.

“Uçuş və sınaq heyətində 25 il çalışanlar, səhhətinə görə işdən uzaqlaşdırılmış, lakin 20 il stajı olanlar 15 il tez pensiya ala bilirlər. Bundan başqa, prokurorluq, ədliyyə, hərbi xidmət kimi sahələrdə də xüsusi pensiya mexanizmləri tətbiq edilir”, – deyə o qeyd edib.

Vüqar Bayramov sonda bildirib ki, gələcək pensiya islahatlarında təkcə illərin sayına deyil, həm də keyfiyyət göstəricilərinə əsaslanmaq vacibdir.

“Pensiya yaşının müəyyən edilməsində yalnız kəmiyyət deyil, həm də keyfiyyət meyarlarına əsaslanmaq dövrüdür. Bu, sosial ədalətin təmin olunması baxımından da vacibdir”, – deyə deputat vurğulayıb.

Rasim Əliyev