İnsan orqanizminə, xüsusən uşaqlara neqativ təsir edən müasir tikinti materialları artıq hər binaya, evə ayaq açıb.

Ucuzdur, asandır, sərfəlidir, dəbdədir deyib evlərimizi cəhənnəm yuvasına çeviririk.
İnsanlar tikinti materialı alarkən onun təhlükəsizliyi barədə heç bir sertifikat, laboratoriya rəyi tələb etmir. Düşünür ki, bu ərzaq deyil ki, orqanizmə daxil olsun. İstehsalçılar, firmalar isə hər materialda normadan artıq və ya lazım olmadan istifadə etdikləri kimyəvi maddələr barədə ümumiyyətlə alıcıya bir söz demir.

Son zamanlar insanlarda sinir, əsəb, endokrin, ağciyər xəstəlikləri artıb. Səbəbi bəzən bilinməyən bu problemlərin kökü iç-içə yaşadığımız divarlar, döşəmə, plastik qapı pəncərə, evimizin materialları ola bilər.

Globall.az bakupost-a istinadla zərərli tikinti materiallarının TOP 7 siyahısını təqdim edir.

Baxın, bu siyahıdan sizdə hansıları var və fəsadları nədədir?

1. Polimer tikinti materialı – DVP, DSP, PBX, PVA kimi tanınan istilik izolyasiya, hidroizolyasiya, hermetizasiya üçün,eləcə də mebel istehsalında və örtüklərdə istifadə olunur. Ucuz mebel \lər də daha çox DVP, DSP-dən hazırlanır.

PBX-dan plastik borular, pəncərə qapı, divar panelləri, linoleum, dartma tavan, plintuslar düzəldilir.
Əgər evdə cəmi bir plastik qapı və bir linolium döşəmə varsa, bu elə də ciddi təhlükə sayılmır.

Lakin indi bütün obyekt, ev, mənzillərdə mövcud pəncərələr, bəzən qapılar, mətbəxdə döşəmə, mebel, qapılar, tavan hamısı bu materiallardan hazırlanıbsa burda yaşamaq bədən üçün əzabdır.

Zamanla bu materialladan kanserogen maddə olan dioksin buxarlanıb çıxır, bu da insanın DNT si səviyyəsində mutasiyalara səbəb olur, xərçəng şişləri yaradır.

Belə evdə immun sistem çökür, tənəffüs yolları, ağciyərlər tıxanır, böyrəklər, qaraciyər zəhərlənir.
Polimer materiallardan çıxan təhlükəli maddələr – toluol, benzok, etilbenzol isə qandan tutmuş gözə kimi zərərlidir.

2. Rəngli boya, lak, yapışqan – 90% bu məhsullar təhlükəli ksilol və toluol maddəsi daşıyır. Bəzi polivinilxrolid qatqılı müasir boyalardan 6-8 ay sonra havaya neqativ maddələr qarışır. Bunlar damarları tıxayır, normal tənəffüs sistemini pozur, dəri və selikli qişalarda allergik fəsadlar yaradır, orqanizmin işində pozulmalar olur.

Bu maddələr körpələr, hamilələr, südverənlər, yaşlı insanlar üçün çox zərərlidir. Bəzi parket lakvə yapışqanları, qadın kişi cinsiyyət, resproduktiv sistemini çökdürür, sonsuzluq yaradır. hamilələrdə erkən doğuş, düşüklərə səbəb olur

3. Penopolistirol – evlərin isidilməsi materialı kimi geniş istifadə olunur. Bu materialı evin daxilində istifadə etmək qadağan olunub, çünki formaldeqid, fenol, stirol kimi toksiki maddələr buraxır. Tənəffüs sisteminə çökür, orqanizmdə yığılır, qaraciyəri zəhərləyir.
Aylarla, illərlə penopolistirollu məkanda yaşayan insanda ürək-damar, ağciyər, qaraciyər problemləri başlayır.

4. Beton – indi bütün bina başdan ayağa betondan qurulur. Özüllər, əsas sutunlar, əsas divarlar, pilləkənlər. Beton uzunömürlü, davamlı material olsa da o demək olar hava, oksigen buraxmır.

Metal karkaslı beton blok və plitələrdən tikilmiş evlər elektromaqnit tələlərdir. Bu evlərdə yaşayan insanlarda sinir, beyin problemləri, yorğunluq, depressiya, yuxusuzluq müşahidə olunur.

Bu evlərdə hava olmur, elektromaqnit şüalanma toplanır. Müasir binalarda bu beton qarışımlar ucbatından yüksək radioaktivlik yaranır. Bu insanı zamanla xəstələndirir, nevroloji və onkoloji xəstəliklər yaradır.

5. Şifer – Əslində ilk baxışdan zərərsiz görünür. Lakin indi şifer hazırlayarkən tərkibinə daha çox asbest liflər qatılır. Zamanla asbest mikroskopik zərrəciklərə parçalanır, insan gözü bunu görmür. Onlar havada uçuşur və gözlərə, nəfəs yollarına çökərək orda qalır. İsti havada, qışda bu zərrəciklər dəfələlər çoxalır. Asbest dünyada ən zəhərli kanserogen maddədir. Əgər insan illərlə bu zərrəcikləri udarsa, onun tənəffüs yollarında bronxit, astma, xoş və bədxassəli şişlər yarana bilər.

6. Aşağı problu, ucuz mastik və hermetiklər – tərkibində qurğuşun, krezol, ksilol kimi maddələr. 6-8 ay sonra istifadə olunduqca onlar dağılır və polivinilxlorid şəklində havaya atılır, insanın sinir, sidik, həzm sisteminə neqativ təsir göstərir.

Körpələr, hamilələr üçün təhlükəlidir.

Çox ucuz mastiklər ancaq evin xaricində çöldən istifadə oluna bilər.

Evin daxili üçün yalnız bahalı, standarta uyğun, zavod istehsalı bəlli materiallar alınmalıdır.

7. Yuyula bilən və vinil oboylar (divar kağızları) – vinil kağızlarda heç bir zərərli maddə olmasa da, onlar havanı keçirmir. Ona görə çox zaman bu oboyların altında patogen göbələklər, kif artır. Vinil kağızlarla uşaq otaqlarını işləmək qəti olmaz.

Aşağı keyfiyyətli yuyula bilən divar kağızları can rahatlığı olsa da, stirol və benzol kimi təhlükəli maddə buraxır. Yataq otağı, uşaq otağında qəti yolverilməzdir.