Azərbaycan koronavirusun təsbiti üçün Rusiya istehsalı test sistemləri alacaq

Koronavirus bəşəriyyətin fəlakətinə çevrilir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) son statistikanı açıqlayıb. 124 ölkədə ümumilikdə 126 380 nəfərdə koronavirusa yoluxma halı qeydə alınıb. Onlardan 191-i yeni yoluxmadır.
Koronavirusdan ölənlərin sayı 4634 nəfərə çatıb ki, onlardan da 18-i yeni ölüm halıdır. Koronavirusa yoluxanlardan 68 313 nəfəri müalicə nəticəsində sağalıb, onlardan 1300-ü yenidir.
“Yeni Müsavat” xəbər verir ki, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən pandemiya elan olunması, ABŞ-ın Avropa ilə sərhədlərini bağlaması vəziyyətin dramatikliyini əks etdirir.
Artıq dünyanın hər yerində turizm dayanıb, idman yarışları, incəsənət tədbirləri ləğv edilib, ticarət, iqtisadi əlaqələr dondurulub, milyonlarla əhalisi olan şəhərlər, ölkələr qapanıb, karantin elan edilib. Faktiki olaraq, dünya koronavirus kataklizmi yaşayır.
Təcridxanalar, kitabxana, yarışlar, bayramlar... - dayandı!
Bizi isə narahat edən ümdə məsələ Azərbaycanın qonşusu İranda koronavirusdan ölənlərin artmasıdır. Çünki Azərbaycanda koronavirus olduğu aşkarlananlar İrandan gələnlərdir. O cümlədən Avropada ən dəhşətli formada yayılmış İtaliyadakı azərbaycanlıların üzləşdiyi təhlükədir. Səfirlik İtaliyadan Azərbaycana qayıtmaq istəyənlərə müraciət edib.



İtaliyadan Azərbaycana qayıtmaq istəyən Azərbaycan vətəndaşlarından təcili olaraq səfirliyin elektron poçt ünvanlarına [email protected]; [email protected]) müvafiq sənədləri təqdim etmələri xahiş olunur.
İtaliyanın Sapienza Universitetində təhsil alan ingilis dili müəllimi Turanə Hüseynova koronavirusa görə “Qırmızı zona” elan edilən ölkədən Azərbaycana qayıda bilmir.

T.Hüseynova facebook hesabında vəziyyətin acınacaqlı olduğunu qeyd edib: “Hotellər, restoranlar işə götürmür. Təhsil sektoru da həmçinin. Kurslar, bağçalar, universitetlər də işləmir. İstədim ki, Azərbaycana qayıdam. Çünki pulum bitib, iş yoxdur və burada qalmağa bir səbəb yoxdur. Tələbələr üçün nəzərdə tutulan təqaüdlər isə hələlik keçməyib. Pulun olmadığı halda burada karantin vəziyyətində qalmaq dözülməzdir”.
Bu arada Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) tabeliyində olan müvəqqəti saxlanma yerlərində isə saxlanılan şəxslərlə görüşlərə, onlara sovqatların verilməsinə məhdudiyyət qoyulub. DİN-in mətbuat xidmətinin rəisi Ehsan Zahidov bildirib ki, saxlanılan şəxslərin vəkilləri ilə görüşünə heç bir məhdudiyyət tətbiq edilmir. Azərbaycan Milli Kitabxanası da koronavirus təhlükəsi ilə əlaqədar oxuculara xidməti müvəqqəti dayandırıb. İçərişəhərdə keçirilməsi nəzərdə tutulan “Yazz!” Festivalı da ləğv edilib.



“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin (DTMQİ) mətbuat xidməti məlumat yayıb ki, Nazirlər Kabineti yanında Operativ Qərargahın tövsiyələrinə əsasən İçərişəhərdə 19-29 mart tarixlərində planlaşdırılan ənənəvi Novruz tədbirləri ləğv edilib. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan, İran və digər ölkələr koronavirusun təsbiti üçün istifadə edilən Rusiya istehsalı test sistemləri alacaq.
Bu barədə Rusiya İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi və İnsan Rifahı üzrə Federal Xidmətindən bildirilib.
Rusiya Avrasiya İqtisadi Birliyi, MDB ölkələrinə, həmçinin İran, Şimali Koreya və Monqolustana koronavirusu təsbit etmək üçün 800 test sistemi göndərib. Bu sistemlər 80 000 pasiyenti testdən keçirməyə imkan verəcək.
Həmçinin Azərbaycan milli komandasının martın 23-dən 31-dək Maltada təşkil olunması nəzərdə tutulmuş təlim - məşq toplanışı, hazırlıq prosesi çərçivəsində martın 26-da Lixtenşteyn, martın 30-da isə Malta millisi ilə keçiriləcək yoldaşlıq oyunları ləğv olunub.

“Can gəldi gedərdi, dollardan bərk yapış”

Göründüyü kimi, hökumət, müxtəlif strukturlar koronavirusdan qorunmaq üçün profilaktik tədbirlər həyata keçirir. Buna baxmayaraq, əhalidə sağlamlığına qarşı bir etinasızlıq müşahidə olunur.
Ölkədə məktəblər bağlanıb, İranla sərhəd qapadılıb, İtaliyadan gələn azərbaycanlılar karantinə alınıb, 13 azərbaycanlıda koronavirus aşkarlanıb, hər yerdə dezinfeksiya işləri aparılır, insanların kompakt olduğu yerlərə getməmək tövsiyə edilir, bununla belə, az sayda adamların tibbi maskalardan istifadə etdiyini görmək olar.
Sanki insanlar pandemiya elan olunmasına baxmayaraq, gedişatın ciddiliyini qiymətləndirmirlər. Əksinə, tibbi maska taxmayan böyük kütlə bankların qarşısında növbəyə düzülüb.
Öz canının hayında olmayan insanlar neftin ucuzlaşmasına görə gözlənilən dolların bahalaşacağı eyforiyasına qapılıblar.
Bu gündən sabaha nə olacağını düşünmədən əksəriyyət bankların önündə keşik çəkərək əllərindəki manatlarını dollara çevirməyə can atır.
Halbuki izdiham olan yerlərə getməmək barədə dəfələrlə xəbərdarlıq edilib, lakin toplum “can gəldi gedərdi, dollardan bərk yapış” ovqatındadır.



Baş infeksionist: “Əhalinin sıx toplaşdığı yerdə maska taxın”

Bu məsələ ilə bağlı Azərbaycanın baş infeksionisti Cəlal İsayev Axar.az-a deyib ki, tibbi maskanı xəstə insanlar istifadə etməlidir.
Onun sözlərinə görə, gün ərzində sağlam insanın maskadan istifadə etməsinə ehtiyac yoxdur.
“Özünü qorumaq istəyən hər kəs insanların sıx toplaşdığı yerlərdən uzaq olmalıdır. Bu, maska taxmaqdan daha yaxşı təhlükəsizlik qaydasıdır. Biz elan da etdik ki, vacib olmadıqca yas, toy məclisləri keçirilməsin.
Mümkün qədər əhalinin sıx olduğu yerlərə getməyin. Məhz bu səbəblərdən Novruz bayramı ilə bağlı tədbirlər təxirə salındı.
Əhalinin sıx toplaşdığı mərkəzlər var. Belə mərkəzlərin sahibkarları da bir müddət əyləncə mərkəzlərinin ümumi iş rejiminə məhdudiyyət qoymalıdır».



C.İsayev deyib ki, xəstəlik hava-damcı yolu ilə sıx təmas zamanı keçir: “Bəli, təmas 1 metrdən qısa olsa, insanın yoluxma ehtimalı var. 1 metrdən artıqdırsa təmas, təhlükə azalır.
Maskanı o insan taxır ki, virusu ətrafa yaymasın. Sağlam insanın maska taxmasına ehtiyac yoxdur əslində. Ancaq insanların sıx toplaşdığı yerdə olan zaman yaxşı olar ki, maskadan istifadə edilsin".
C.İsayev əlavə edib ki, gün ərzində çox insanla təmasda olan, əlinə pul dəyən şəxslər əlcəklərdən istifadə etsinlər: “Əgər xəstə, yoluxmuş insan marketdə çörəyə toxunubsa, virus müəyyən müddət o çörəyin üstündə qala bilər. Bu səbəbdən bu kimi qida məhsulları açıq şəkildə satılmamalı və əldən-ələ keçməməlidir. Məsələn, mən yoluxmuş insanın telefonundan, qələmindən, klaviaturasından istifadə etsəm, ictimai nəqliyyatda xəstə birinin tutduğu tutacaqdan tutsam, qapı dəstəsindən tutsam yoluxma ehtimalım var”.



Trampın “qoca qitə”də Britaniya sevgisi

Ötən ilin dekabrında Çinin Uhan şəhərində başlamış epidemiyanın dünyanın dörd tərəfini bürüməsi, xüsusən Avropada tüğyan eləməsi virusun tezliklə məhv olmayacağını deməyə əsas yaradır.
Doğrudur, Çində vəziyyət yaxşılığa doğru gedir, sağalanlar ölənləri üstələyir, yoluxanların 77,7%-i artıq sağalıb. Lakin dünyada koronavirusa yoluxanlar getdikcə çoxalır.
Ona görə də ABŞ prezidenti Donald Tramp deyib ki, ölkədə koronavirusun yayılmasının qarşısını almaq üçün Ağ Ev növbəti 30 gün ərzində Böyük Britaniya istisna olmaqla, Avropadan ABŞ-a gələn bütün uçuşlara və gəmilərə qadağa qoyub.
Çox maraqlıdır ki, həmişə Avropanı Rusiya və İrana qarşı sanksiyaları gücləndirməyə çağıran ABŞ-ın indi Qərblə sərhədləri bağlamaqla “qoca qitə”yə “cəza” verməyə çalışdığı görünür. Və Vaşinqtonun bütün Avropa ilə sərhədləri bağladığı halda əbədi dostu Britaniya üçün gediş-gəlişi açıq saxlaması konspiroloji sual doğurur.

Dünyadakı 17 pandemiya - siyahı

Dünyanın digər ölkələrinə gəlincə, Səudiyyə Ərəbistanı ölkədəki bütün teatr və kinoteatrların bağlanacağını elan edib.
Suriyanın səhiyyə naziri Nizar Yazıcı isə bildirib ki, ölkədə koronavirusa yoluxma halı qeydə alınmayıb.
Yunanıstanda koronavirusa yoluxmuş 66 yaşlı kişi ölüb. Onun səhhətində başqa problemlər də olub. Yunanıstana qonşu Bolqarıstanda da koronavirusdan ilk ölüm faktı qeydə alınıb.
Gürcüstanın nazirlik və idarələri yeni növ koronavirusun dünyada və respublikada yayılması ilə əlaqədar fövqəladə iş rejiminə keçir. Baş nazir Giorgi Qaxariya Nazirlər Kabinetinin iclasında açıqlama verib.
Ümumiyyətlə, pandemiya elan edilməsi dünyada təşviş yaradıb. Pandemiya yoluxucu xəstəliyin bütün ölkələri bürüməsinə deyilir.
Pandemiyanı epidemiyadan fərqləndirən əsas səbəb də elə onun bölgələr və qruplar üzərində coğrafi bir yoluxma olmasıdır. Bu termin bir ölkəyə və ya bütün dünyaya təsir edən xəstəliklər üçün istifadə olunur.

Pandemiya xəstəliyin təhlükəsini deyil, yayılmasının miqyasını təyin edir. Bu səbəbdən yalnız yoluxucu xəstəliklərə bu ad verilir. Tarixdə indiyə qədər 17 pandemiya olub:
Yustinian vəbası (541-750)
“Qara ölüm” vəba pandemiyası (pik dövrü 1346-1353). Avropanın əhalisinin böyük qismini - təxminən 30%-60%-ni öldürüb.
Birinci Xolera Pandemiyası (1817-1824)
İkinci Xolera Pandemiyası (1826-1837)
Üçüncü Xolera Pandemiyası (1846-1860)
Üçüncü pandemiya - vəba (1855-1949)
Dördüncü Xolera Pandemiyası (1863 - 1875)
Beşinci Xolera Pandemiyası (1881-1896)
Altıncı Xolera Pandemiyası (1899-1923)
İspan qripi (1918-1919)
Asiya qripi (1957-1958)
Honkonq qripi (1968-1969)
İkinci Rus Qripi (1977-1979)
Donuz qripi (2009-2010)
Yeddinci Xolera Pandemiyası (1961-ci ildən indiyə qədər)
HİV (1981-ci ildən indiyə qədər)
COVİD-19 (2019 - )