Azərbaycanda “endirim”dən əvvəlki bahalaşma -
İstehlakçıların “QARA” gələn “CÜMƏ”si
Bu alış-veriş günü ilk dəfə 1961-ci ildə qəzetlərdə Black Friday olaraq işıqlandırılıb. Belə ki, həmin gün Filadelfiyada alış-veriş səbəbi ilə yaranan tıxac və sıxlıq hətta insanların xəsarət alması ilə nəticələnib.
Bu dəfə isə “Qara cümə” 25 noyabra təsadüf edib.
“Qara cümə” adı ilə tanınan bu endirim kampaniyaları son illər Azərbaycanda da dəbə minib. Amma necə?
Azərbaycanda öncədən qiymətlər yüksək olur
Bu barədə danışan iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli bildirib ki, əslində Azərbaycandakı “Qara cümə” ilə dünyadakı “Qara cümə” bir-birindən ciddi şəkildə fərqlənir:
“Ona görə ki, dünyanın brend mağazaları Azərbaycanda birbaşa təmsil olunmur, müqavilə əsasında yerli təmsilçilərlə işləyirlər. Onlar məhsulları sərhəddə təhvil verir və ölkə daxilindəki vergi, qiymət siyasətinə, digər məsələlərə qarışmırlar.
Ekspert dünyada əhalinin böyük bir qisminin ehtiyaclarını ödəmək üçün bir il ərzində “Qara cümə” endrimini gözlədiklərini qeyd edib:
“Bizdə belə deyil. Azərbaycanda çox vaxt qiymətlər yüksək olur.
N.Cəfərli dünyada “Qara cümə” endirimlərinin fərqli faizlərlə təqdim olunduğunu bildirib:
“Bəzi Amerika şirkətləri var ki, 80 faiz endirimə gedir. Ona görə də insanlar bir il ərzində bu kampaniyanı gözləyirlər ki, həmin məhsulu alsınlar. Burada məntiq fərqlidir.
İstehlakçılar endirim zamanı aldıqları məhsulu 14 gün ərzində qaytara bilər
Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov “Qara cümə” endirimlərini dünyada biznes qurumların istehlakçıları dükanın qapısından içəri salmaq fəndi kimi dəyərləndirib:
“Çünki dükanın qapısından içəri girəndə istehlakçı böyük ehtimalla nəsə alır. Məhsullarda 60-70 faiz endirim ola bilər. Ola bilər ki, firma iflas edib məhsulunu ucuz qiymətə satır və.s
E.Hüseynov Azərbaycanda “Qara cümə” kampaniyasına qoşulan dükanlar şəbəkəsinin əksəriyyətinin xarici ölkələrdə oturan böyük brend mağazalardan edildiyini bildirib:
“Yerli istehsalçılar bir qayda olaraq bunu etmirlər. Bu cür endirim kampaniyalarında istehlakçı hüquqları pozulur. Xüsusən bu hal məişət əşyaları alan zaman daha çox müşahidə olunur.
E.Hüseynov hüquqları pozulan istehlakçılara çıxış yolu da göstərib:
“İstehlakçının hüququ pozularsa, onlar hüquqlarını qoruyan dövlət orqanının 195-2 nömrələri ilə İqtisadiyyat Nazirliyinə və ya Azad İstehlakçılar Birliyinə yazılı ərizə ilə məlumat verməlidirlər.
“İstehlakçıların hüquqlarının Müdafiəsi haqqında qanunun 26-cı maddəsinə görə, əgər məhkəmə iddiaları qaldırılarsa, istehlakçılar məhkəmə rüsümunu ödəməkdən azaddılar”.
AİB sədrinin sözlərinə görə, hər il çox sayda istehlakçı “Qara cümə”dən sonra onlara müraciət edir:
“Çox təəssüf olsun ki, ölkədə bir neçə mağaza şəbəkəsini birləşdirən qrup dövlət orqanı qarışmayanda istehlakçının heç bir hüququnu tanımır”./modern.az