Qlobal inflyasiya sürətlənir. Artıq Azərbaycana qonşu olan ölkələrdə – xüsusilə, Türkiyə və Gürcüstanda qiymət artımı rəsmi şəkildə etiraf olunub. Üstəlik, bahalaşma təkcə ərzaq məhsullarında deyil, bütün sahələrdə özünü göstərir.
 
Ötən il qiymət artımının əsas səbəbi pandemiya idi. Koronavirus səbəbindən qapanmaların olması, sərhədlərin bağlanması bahalaşmaya gətirib çıxarmışdı. Bu il isə Rusiya-Ukrayna müharibəsinin başlaması qlobal ərzaq qıtlığının sürətlənməsinə, inflyasiyanın miqyasının genişlənməsinə bir az da şərait yaratdı.
 

 
Bununla bağlı Modern.az-a danışan iqtisadçı, ekspert Natiq Cəfərli inflyasiyanın təsirlərini azaltmağın mümkün olduğunu bildirib. İqtisadçının fikrincə, dövlət hərəkətə keçməli, bahalaşmanın qarşısını almaq üçün əməli addımlar atmalıdır:
 
“Dünyada ərzaq və xidmətlər indeksi sürətlə bahalaşır. Bu tək Rusiya-Ukraynaya müharibəsi ilə əlaqəli deyil. Amma müharibənin də təsirləri var. Dünyada lojistikanın, yükdaşımanın bahalaşması müşahidə edilir. Ölkələrin daxili bazarı qorumaq üçün öz istehsalı olan məhsulların, əsasən ərzaq məhsullarının ixracatına müəyyən məhdudiyyət qoyması, qapanması bahalaşmanı artıran amillərdir.
 
Azərbaycan daxili istehsalla özü-özünü ən yaxşı halda 50 faiz təmin edə bilər. Elə ərzaq məhsulları var ki, ümumiyyətlə az qala yüz faizə yaxın xaricdən asılıyıq. Xaricdə baş verən proseslər Azərbaycana da təsirlərini göstərir və bahalaşma sürətlənir. Ona görə də, orta və uzun müddətli, tutarlı addımlar atılsa, istehsalın artırılmasına, məhsul bolluğunun yaradılmasına gətirib çıxara bilər”.
 


Natiq Cəfərli düşünür ki, qısa dönəmli böhran vəziyyətindən çıxış üçün ən asan tədbir gömrük rüsumları və vergi dərəcələrinin ləğvidir:
 
“Bu, qiymətləri ucuzlaşdırmasa belə, bahalaşmanın qarşısını ala bilər. Xaricdən asılılığı saxlayan, ölkədə çatışmayan ərzaq məhsulları üzrə gömrük rüsumu, əlavə dəyər vergisi sıfırlansa, müəyyən dərəcədə ucuzlaşmaya səbəb ola bilər.
 
Azərbaycanda əsas problem un və buğda məhsulları, bitki yağları ilə əlaqədardır. Xaricdən asılılıq unun və un məhsullarının qiymətinə təsir göstərir. Bitki yağlarının bahalaşması isə xidmət sahəsinə, kafe və restoranlara təsir göstərən amildir. Dünyadakı vəziyyəti götürsək, çay, şəkər, bitki yağları, un və un məmulatlarının, digər məhsulların qiyməti bahalaşıb. İnflyasiyanın qarşısını müəyyən qədər almağın yolu qeyd etdiyim kimi gömrük rüsumu və vergi dərəcələrinin heç olmasa il sonuna qədər sıfırlanması ola bilər”.