Son illər Azərbaycanda gender bərabərliyinə dair müzakirələr zamanı təkcə qadınların deyil, hüquqları pozulan kişilərin məsələsi də ön plana çəkilir. Belə ki, məişət zorakılığına məruz qalan, hüquqlarının müdafiəsini tələb edən kişilərin də Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinə müraciətində nisbətən artım hiss olunur. Təkcə ötən il məişət zorakılığına məruz qalan 42 kişi komitəyə müraciət edib.
 
Maraqlıdır, kişilərin də hüquqlarını müdafiə etmək səlahiyyəti olan dövlət komitəsinin adı niyə sırf “qadın”, “uşaq” və “ailə” sözləri ilə saxlanılır?
 
Artıq “kişi” sözünün də komitənin adına əlavə edilməsinin zamanı çatıb...
 

 
Bununla bağlı Modern.az-a danışan psixoloq Azad İsazadə düşünür ki, artıq cəmiyyətdə dəyişən tendensiya səbəbilə bu məqama da diqqət edilməlidir. Komitənin adında və fəaliyyətində kişilərə diqqətin vurğulanması aktual məsələdir:  
 
“Ailə üzvlərinin hamısının problemləri komitənin fəaliyyət sahəsinə daxildir. Məsələyə daha geniş baxsaq, kişilərə həsr edilmiş ayrıca qanun yoxdur. Amma qadın hüquqlarına həsr olunan özəl qanunlar yazılıb. Bu demək deyil ki, kişilərin hüquqları pozulur. Reallığı götürsək, məmurlar, biznesmenlər, deputatlar, demək olar, bütün sahələrdə çalışan insanlar arasında kişilər üstünlük təşkil edirlər. Hətta maraqlı bir statistikaya görə, qadın kollektivləri poliklinikalar və məktəblərdir. Burada kişilər azdır. Halbuki bu müəssisələrdə belə müdirlərin cins nisbəti yarı-yarıyadır. Ona görə də, Azərbaycanda qadınların hüquqlarını müdafiə etmək daha vacibdir. Çünki kişinin imkanları daha genişdir. Bu isə nə pisdir, nə də yaxşı. Kişilərdən tələb bəzən daha çox olur. Unutmamalıyıq ki, qadının da vəzifələri var. Bu, dəyişirsə, narazılıq yaranır. Elə ailə tapa bilərik ki, orada qadın daha çox işləyir, maaş alır, kişi isə ev işləri ilə məşğul olur. İstənilən halda çoxluq əksinədir.
 
Komitənin adının dəyişməsini, ora “kişi” sözünün əlavə edilməsi formaldır. Əsas komitənin adı deyil, gördüyü işdir. Ailə zorakılığı faktları davam edirsə, çoxdursa, cəmiyyət, QHT-lər, hüquq-mühafizə orqanları, dövlət qurumları – hər kəs problemə daha çox diqqət verməlidir”.
 

 
Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu isə komitənin adının qısaldılmasının və fəaliyyətinin güclənməsinin tərəfdarıdır:
 
“Komitənin adı o vaxt yarandı ki, ailə məsələsində problemlər üzrə çıxmışdı. Beynəlxalq təşkilatlar qadınlarla, uşaqlarla bağlı məsələləri qabardırdılar. O vaxt respublikada bununla bağlı müzakirələr gedirdi. Komitənin yaranmasında mənim də rolum olub. Dediyinizdə haqq var, cəmiyyət dəyişib. Düşünürəm ki, komitənin adında dəyişikliyə ehtiyac yaranıb. Amma məncə, kişi sözünün əlavə edilməsi də məqsədəuyğun deyil. O zaman qurumun adı çox böyük alınır. Ailə sözü həm uşaq, həm qadın, həm də kişiləri əhatə edir. Ona görə, elə ailə komitəsi adlanarsa, daha düzgün olar.
 
Uzun illər ailə ilə bağlı ölkəmizdə həyata keçirilən siyasəti həmişə tənqid etmişəm. Baxmayaraq ki, qadınları Milli Məclisə ilk dəfə mən toplayıb, orada tədbir keçirdim. Sonra Administrasiyada maraqlandı, müzakirə etdik və komitə yarandı. Məsələ budur ki, hər il ailə, qadın, uşaq və elə kişi ilə də bağlı problemlər artır. Məntiqlə komitə yaranandan sonra bu problemlər azalmalı idi, amma əksinə artır”.

 
Sosioloqun fikrincə, problemlərin artmasının səbəbi problemə yanaşmanın metodologiyasının doğru olmamasıdır: 
 
“Ailənin əzəli, əbədi funksiyaları var idi. Cəmiyyət gündən-günə mürəkkəbləşir, həssaslaşır, təbəqələşir. Yəni, yaranmış vəziyyətə uyğun hansı işlər görülməlidir, məsələ belə qoyulmalıdır. Bu məqsədə çatmaq üçün iş görülsə, daha effektiv nəticə almaq olar. Məsələ burasındadır ki, nə komitə, nə də beynəlxalq təşkilatların burada oynadığı rol tələblərə cavab verir. Beynəlxalq təşkilatlar 30 ildir bağırır ki, Azərbaycanda qadınlara qarşı təzyiq artıb. Bu yanlış addımdır. Biz ailənin problemlərindən danışmalıyıq. Ailədə münasibətlərə diqqət etməliyik, ailə münasibətləri normal olarsa, qadına şiddət də azalar. Tək bir tərəfin problemlərini qabardanda Azərbaycan kişisinə vəhşi kimi baxılır ki, bunlar qadınları döyür, öldürür və aşağılayır. Qadınlara deyirlər ki, hüquqlarınızı bilmirsiniz, azadlıq, demokratiya, haqqınızı tələb etməlisiniz. Digər tərəfdən kişilərlə heç bir maarifləndirmə aparılmır. Azadlıq, demokratiya haqqında yanlış məlumatlar verə-verə qadınları qızışdırır, kişilərdə isə onlara qarşı etinasızlıq formalaşdırırlar. Ona görə ailə ilə kompleks iş getməlidir. Artıq qurum Ailə Məsələləri üzrə Dövlət Komitəsi adlanmalıdır”.
 

 
Kişilərlə bağlı problemlərin çox olduğunu diqqətə çatdıran Əhməd Qəşəmoğlu qeyd edib ki, bunları müzakirə etmək lazımdır:
 
“Məlumatlar yayılır ki, qadın döyüldü, bıçaqlandı və s. Apardığımız araşdırmalar göstərir ki, kişi yumruğu, bıçağı qadına vurana qədər qadın o kişini aylarla, bəlkə də illərlə ailənin, uşaqların qarşısında təhqir edir, söyüş söyür. Fərsizlikdə suçlayır, “camaatın kişisi”ni misal gətirir. Qadının gücü dilinə, kişinin gücü isə yumruğuna, bıçağına çatır. Ona görə vəhşi mənzərə yaranır. Biz ailə məsələləri üzrə elmi əsaslarla konkret fəaliyyət proqramı hazırlayıb həyata keçirməliyik”.