Tokayevin Rusiyaya qarşı
GÖZLƏNİLMƏZ QƏRARI
Bazar günü keçiriləcək prezident seçkilərində Kasım-Jomart Tokayevin növbəti yeddi il üçün Qazaxıstan prezidenti olmayacağına dair çox az şübhə var. Amma keçmiş diplomatın ölkəsini Rusiyadan uzaqlaşdırmadan asılılığı necə azalda biləcəyi barədə az şey məlumdur. Globall.az xəbər verir ki, bu barədə “Röyter” agentliyi yazır. Sorğulara görə, seçkilərdə mütləq qalib gələcək Tokayev Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Ukraynaya qarşı ərazi iddialarına qarşı olduğunu açıq şəkildə bildirib. Rusiya və Qazaxıstan dünyanın ən uzun quru sərhədini bölüşürlər və bu, Ukraynadan sonra postsovet respublikaları arasında etnik rusların sayına görə ikinci olan ölkənin təhlükəsizliyi ilə bağlı qazaxları narahat edir. İyun ayında Sankt-Peterburqda keçirilən forumda Tokayev deyib ki, hökuməti Ukraynanın şərqində Rusiyanın nəzarətində olan separatçı respublikaları tanımır və beynəlxalq səviyyədə qəbul edilmiş sərhədləri tanıyır. Tokayevin sərt çıxışı hər kəsi təəccübləndirdi və rusiyalı ekspertlərin qəzəbli təhdidlərinə səbəb oldu. Keçən ay Tokayev Mərkəzi Asiya prezidentlərinin sammitinə ev sahibliyi edərkən digər liderlərlə təkbətək görüşlər keçirdi, amma münasibətlərin donması fonunda Putinlə belə görüş olmadı. “Röyter” vurğulayır ki, Tokayev köklü dəyişiklik tələbləri və apardığı islahatlar fonunda bu yaxınlarda Rusiyadan yan keçərək Xəzər dənizi vasitəsilə Qərbə Qazaxıstan neftinin ixracını artırmaq planlarını sürətləndirib. Qazaxıstan Rusiyanın ərazisindən Qara dənizdəki Novorossiysk limanına qədər uzanan dünyanın ən böyük boru kəmərlərindən biri olan Xəzər Boru Kəməri Konsorsiumundan (CPC) çox asılıdır. İllik ixracın ümumi həcmi 68 milyon ton olan Qazaxıstan neftinin 53 milyon tonu buradan keçir.