ABŞ Konqresində İsraili dəstəkləmək üçün qarşıdurma çıxdı
ABŞ prezidenti İsrailə hərtərəfli dəstək verərkən, Amerika Konqresində çatlar əmələ gəlməyə başladı. Bəzi Konqres üzvləri tribunadan İsraili açıq şəkildə tənqid etsə də, pərdə arxasında ABŞ-ın dəstəyi ilə ərəb dünyası ilə əlaqələrin tamamilə kəsiləcəyindən narahat olanlar da var.
Globall.az turkustan.az istinadən xəbər verir ki, ABŞ Konqresində Respublikaçı və Demokratik Partiyaların bəzi üzvləri arasında İsrail-Həmas müharibəsi ilə bağlı çatlar yaranmağa başlayıb. ABŞ və ərəb dünyası arasında düzəlməz qırılma ehtimalını hesab edən parlamentarilər arasında açıq kürsüdən İsrailə meydan oxuyanlar da var. Respublikaçılar Partiyasının mərkəzi qanadı isə ABŞ-ın regionda İsrailə qeyd-şərtsiz dəstək ənənəsini dəyişməli olduğunu müdafiə edir.
ABŞ Konqresindəki Respublikaçıların sağ qanadı hökumətin İsrailə qeyd-şərtsiz dəstəyinin arxasında dayansa da, partiyanın əksəriyyətini təşkil edən mərkəzi qanad pərdə arxasında öz ehtiyatlarını bildirir. Konqresdən xəbər verən “The Hill” media orqanının səhnə arxasından topladığı məlumata görə, bəzi Respublikaçılar və Demokratlar Partiyasının parlamentariləri İsrailin hücumlarında mülki əhalinin, xüsusilə də sayı 1500-ü keçən uşaqların itkilərini tənqid edirlər.
Respublikaçılar Partiyasına yaxın olan “The National Interest”də dərc olunan “Yaxın Şərqdə kursu dəyişməyin vaxtı gəldi” başlıqlı məqalədə “ABŞ-ın əvvəllər sınanmış, lakin uğursuz Yaxın Şərq siyasətlərini kökündən dəyişməli olduğu vurğulanıb. " Məqalədə ABŞ hökumətinə də aşağıdakı ifadələrlə xəbərdarlıq edilib:
“İsrail və Səudiyyə Ərəbistanının yaxınlaşması yalnız İrana qarşı olub. ABŞ-ın bölgədəki hərbi mövcudluğu HƏMAS-ın hücumunun qarşısını ala bilmədi. ABŞ indi baş verənlərə oyanmalıdır! ABŞ-ın dəstəyi də onsuz da qeyri-sabit olan bölgənin bu vəziyyətdən çıxa bilməməsinə səbəb olur. Ona görə də İsrailə bu cür nəzarətsiz dəstək vermənin prosesi davam etdirməkdən başqa bir mənası yoxdur”.
Konqres üzvləri onu da düşünürlər ki, İsrailin hərbi itkiləri artarsa, ölkənin ictimai rəyi əvvəllər olduğu kimi işğala və müharibəyə “yox” deməyə başlayacaq. İsrailin “Maariv” qəzetinin sorğusuna əsasən, hazırda əhalinin 21 faizi Qəzzaya müdaxilənin əleyhinədir və itkilərin artacağı təqdirdə bu rəqəmin sürətlə artacağı şübhəsizdir. Konqres lobbilərində verilən məlumata görə, belə bir vəziyyətdə ABŞ-ın dəstəyi azala bilər. Konqres üzvləri də düşünürlər ki, İsrailin HƏMAS ilə əvvəlki 3 müharibəsi heç bir nəticə vermədi.
Konqresin hərbi keçmişi olan üzvləri isə bu fikirdədirlər ki, İsrail Qəzzada Həmas və Livanda Hizbullahla iki cəbhəli mübarizədən köhnəlmədən çıxa bilməyəcək. Konqresin diplomatik üzvləri isə İsrailin və ABŞ-ın ərəb dünyası ilə münasibətlərinin onun açıq dəstəyinə görə düzəlməz dərəcədə korlanacağından narahatdırlar.
ABŞ Konqresində İsrailə qarşı tənqidi fikirlərini səhnə arxasından deyil, tribunadan açıq şəkildə ifadə edənlər də var. Konqres üzvü Pramila Cayapal İsraili “irqçi dövlət” olmaqda ittiham edərkən, Konqres üzvləri Rəşidə Tlaib və İlhan Ömər açıq şəkildə “Fələstinə dəstək” və “Atəşkəs çağırışı” kampaniyalarına başlayıblar. Konqresin ən köklü adlarından biri olan Bernie Sanders kürsüdən İsrailin Fələstinə müdaxiləsini və bölgəyə humanitar yardımın çatdırılmasına mane olduğunu açıq şəkildə tənqid edən çıxışlar edərkən, başqa bir ad olan Alexandria Ocasio-Cortez də İsraili pisləyən açıqlamalar verir.
Sanders də, Ocasio-Cortez də “Atəşkəs çağırışı” kampaniyasını dəstəkləyən adlar arasındadır. ABŞ-ın İsrailə dəstəyini açıq şəkildə tənqid edən digər Konqres üzvləri Camaal Bowman, Cori Bush, Andre Carson, Summer Lee və Delia Ramirezdir.