Fevralın 17-də NATO-da Hindukuşdan mümkün çıxış üzrə onlayn-iclas keçirilməlidir. Alyansın Baş katibi Yens Stoltenberq Almaniyanın «Die Welt» nəşrinə verdiyi müsahibədə Əfqanıstandan qaynaqlana biləcək risklər barədə xəbərdarlıq edib.
Nəşr izah edir ki, NATO kontingentinin Əfqanıstandakı gələcəyi məsələsi öyrədici missiyaya aiddir. Gələcəkdə o, necə gedəcək?

«Yaxın günlər və həftələr vacibdir. Biz, NATO nazirlərinin Amerika Birləşmiş Ştatlarının (ABŞ) yeni administrasiyası ilə birinci görüşünü keçirəcəyik və mən, gözləyirəm ki, müttəfiqlər NATO-nun gələcəkdə Əfqanıstanda mövcudluğunun müzakirəsində fəal iştirak edəcəklər» - Stoltenberq bəyan edib.

O, həm də əlavə edib ki, «bu il müharibənin (Əfqanıstanda - Red.) 20 ili tamam olur. O, sonsuz davam edə bilməz. Heç bir NATO ölkəsi qaçılmaz olandan artıq qalmaq istəmir».

Bəs alyansın hansı variantları var?

«Biz, qala və hərbi iştirakımızı davam etdirə bilərik. Və ya Əfqanıstandan gedə bilərik və bunula da ölkənin yenidən terrorçuların limanına çevrilməsi riskini yarada bilərik -Stoltenberq junalistlərlə söhbət zamanı qeyd edib - Sadə həlli yoxdur».

Nəşrin izahına görə, bu, göstərir ki, hazırda NATO nə etsə, hər biri pislərin içərisindən seçim olacaq. Onlayn-iclasın keçirilməsinə səbəb amerikalıların «Taliban» islamçı qruplaşması ilə bağladığı saziş olub. Sənəd ötən ilin yanvarında imzalanıb. Bu saziş əsasında NATO ordusu və onların həmkarları Hindukuşu 30 aprel 2021-i il tarixinə qədər tam tərk etməlidir - ancaq bir şərtlə ki, «Taliban» güc tətbiqini əhmiyyətli dərəcədə azaldacaq, digər terrorçu qruplarla əlaqələri kəsəcək və Kabilin seçilmiş hökuməti ilə sülh danışıqları prosesində konstruktiv iştirak edəcək. Sazişə əməl olunması və ordunun çıxarılması barədə qərarı Vaşinqton verməlidir. Bu, siyasi qərar olacaq və ABŞ-ın yeni prezidenti Co Bayden tərəfindən müttəfiqlərlə sıx razılaşma əsasında qəbul ediləcək («Die Welt»).

Nəşrin məlumatna görə, amma NATO ölkələri müdafiə nazirlərinin görüşündə heç bir qərar qəbul olunmayacaq - bu, yalnız yaxın həftələrdə gözlənilir.

Diplomatik dairələrdə demək olar, əmindirlər ki, NATO Hindukuşda yenə ləngimək istəyəcək, nəinki aprelin sonuna qədər. Ona görə də Almaniya hökuməti Əfqanıstandakı mandatın 31 martdan sonra da uzadılmasını nəzərdə tutan təklif layihəsi üzərində işləyir.

«Taliban öz vədinə əməl etməlidir: güc tətbiqini azaltmalı və terrorçu qrulaşmalarla əlaqəni kəsməlidir - Stoltenberq bəyan edib - Bunun əvəzində isə biz, Taliban tərəfindən tibb işçilərinə, hakimlərə və jurnalistlərə qarzı zorakılığın qəbuledilmz səviyyəsini görürük».

Beləliklə, aydın olur ki, NATO Əfqanıstandan çəkilmək yox, bu ölkədə öz işirakını daha da artırmaq barədə düşünür. Bunun üçün isə bəhanələrin sayı yetərincədir. Bu yöndə Stoltenberq qeyd edib: «Bizim üçün həmişə aydın idi ki, gərəcək korrektlər (hərbçilərin sayı) şəraitdən asılı olacaq».

Rəsmi məlumatlara görə, hazırda Əfqanıstanda 10 min nəfər NATO hərbçisi var, onların 1085 nəfəri - almanlardan və 2,5 mini isə amerikalılardan ibarətdir.