Politoloq, “Greater Middle East” tədqiqat layihəsinin rəhbəri Əli Hacızadə bu açıqlamanı STMEGI portalına şərh edib:

“Qarabağdakı İran yük maşınları məsələsinə əslində kompleksli şəkildə baxmaq lazımdır. Bu ərazinin işğal edildiyi bütün dövr ərzində İran yük maşınları ora yük daşıyırdı və şübhə edirik ki, bütün yüklər yalnız mülki məqsədlər üçün deyildi.

Əlavə olaraq, İkinci Qarabağ müharibəsinə qədər Azərbaycan hakimiyyəti tərəfindən nəzarət edilməyən, uzunluğu 130 km-dən çox olan Azərbaycan-İran sərhədinin bir hissəsi narkotik maddələrin daha da göndərilməsi məqsədi ilə İran və müəyyən ölkələr üçün əla bir narkotik dəhlizi rolunu oynadı. 

44 günlük müharibə nəticəsində bu narkotik dəhlizi bağlandı, lakin İran yük maşınları Ermənistan ərazisindən və Laçın dəhlizindən istifadə edərək Qarabağın rus sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdiyi hissəsinə yük daşımağa davam etdi.

Bakı dəfələrlə, müxtəlif səviyyələrdə, bu faktdan narazılığını bildirib. Bu ilin avqustunda Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi də İranın bu ölkədəki səfirinə etiraz notası verdi. Lakin Azərbaycan tərəfinin bu məsələni diplomatik kanallarla həll etmək üçün bütün cəhdlərinə baxmayaraq, İranın Qarabağa qaçaqmalçılığını dayandırmaq mümkün olmadı.

Qeyd etmək lazımdır ki, bu əraziyə gedən magistral yolun bir hissəsi də Azərbaycan ərazisindən keçir və Azərbaycan tərəfi İran yük maşınlarından rüsum almaq qərarına gəldi. Bu da öz növbəsində İran tərəfinin qəzəbinə səbəb oldu.

Bunun ardınca 44 gün davam edən müharibə nəticəsində azad edilən torpaqlarımızın sərhədləri yaxınlığında İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu və İran ordusunun genişmiqyaslı təlimləri oldu.

Ötən gün Anadolu agentliyinə verdiyi müsahibədə bu faktı şərh edən Azərbaycan Prezidenti dedi: “İşğal dövründə niyə bu bölgədə təlimlər keçirilmədi? Niyə ermənilər Cəbrayıl, Zəngilan və Füzulidə olarkən təlimlər təşkil edilmədi? Niyə bu, torpaqları azad etdikdən və 30 illik işğala son qoyandan sonra edilir?”.

İran Xarici İşlər Nazirliyindən İsrailin Azərbaycandakı guya hərbçi olduğu iddiasına gəlincə, bu, hər yerdə özünü "sionist", "İsrail agenti" və ya "İsrail ordusu" kimi görən İran rəsmilərinin standart bir tətbiqidir.

Azərbaycanda heç bir İsrail ohərbçiləri yoxdur, ancaq İsrail şirkətləri var ki, azad edilmiş ərazilərin bərpasında ölkəmizə kömək edir. İsrailli oxucuların daha yaxşı təsəvvür etməsi üçün Azərbaycanın Livana bərabər ərazini bərpa etdiyini vurğulamaq istərdim”.