Press-fakt.az ictimai-siyasi onlayn qəzet Haqqımzda   
MKİ-nin 35 İLLİK SİRRİ: 97 HƏRF NƏYİ BİLDİRİR?- İlk üç hissə açıldı, yeni detallar üzə çıxdı
İCRA BAŞÇISI Elşad Həsənovun ŞÜBHƏLİ "BİRMƏNBƏ METODU": 19,7 milyonluq üç müqavilənin izi ilə...
KOD ADI “MAMONİYA”: Adnan Əhmədzadə haqqında ŞOK FAKTLAR
Press-fakt.az
    
  • Göydəki nəhəng:
    Göydəki nəhəng: Dünyanın ən böyük hərbi təyyarəsi hazırlanacaq
  • 
  • İsrail 2023-cü ildən Qəzzadakı əsgər itkilərinin sayını açıqlayıb
    İsrail 2023-cü ildən Qəzzadakı əsgər itkilərinin sayını açıqlayıb
  • 
  • Azərbaycanda 16 yaşlı qız ana oldu -
    Azərbaycanda 16 yaşlı qız ana oldu - Atanın harda olduğu bilinmir
  • 
  • RƏSUL QULİYEVİN AİLƏSİ BAKIYA GƏLDİ -
    RƏSUL QULİYEVİN AİLƏSİ BAKIYA GƏLDİ - 30 ildən sonra /FOTOLAR
  • 
  • İran Misirdə keçiriləcək "Sülh Sammiti"nə GETMƏDİ
    İran Misirdə keçiriləcək "Sülh Sammiti"nə GETMƏDİ
  • 
  • İsraildə Trampı Baş nazir və Prezident qarşılayacaq -
    İsraildə Trampı Baş nazir və Prezident qarşılayacaq - “Times of Israel”
  • 
  • İlham Əliyev Sülh Sammitində iştirak üçün Misirə getdi -
    İlham Əliyev Sülh Sammitində iştirak üçün Misirə getdi - FOTO
  • 
  • Gərginlik artır:
    Gərginlik artır: Çin ABŞ-a elə bir sarsıdıcı zərbə hazırlayır ki...
  • 
  • Xəstə heyvanların əti Bakıya gətirilir?-
    Xəstə heyvanların əti Bakıya gətirilir?- AQTA-dan istehlakçılara TÖVSİYƏ
  • 
  • DURAND XƏTTİ - CƏNUBİ ASİYAYA YERLƏŞDİRİLMİŞ "BOMBA"-
    DURAND XƏTTİ - CƏNUBİ ASİYAYA YERLƏŞDİRİLMİŞ "BOMBA"- Pakistan-Əfqanıstan qarşıdurmasına analitik baxış
  • 
  • İranın mineral suyunu içənlər öldü, OMAN və BƏƏ qadağalar qoydu
    İranın mineral suyunu içənlər öldü, OMAN və BƏƏ qadağalar qoydu
  • 
  • Telefona üç gün baxmayanda görün nələr olur -
    Telefona üç gün baxmayanda görün nələr olur - İlginc araşdırma
  • 
  • Rusiya sualtı qayığı Fransa sahillərində -
    Rusiya sualtı qayığı Fransa sahillərində - NATO-dan açıqlama
  • 
  • 38 ZAVODDAN 21-i “VURULUB”...-
    38 ZAVODDAN 21-i “VURULUB”...-  Rusiyanın 57 regionunda yanacaq qıtlığı yaranıb
  • 
  • Əfqanıstanla toqquşmada Pakistan neçə hərbçisini İTİRİB? -
    Əfqanıstanla toqquşmada Pakistan neçə hərbçisini İTİRİB? - RƏSMİ AÇIQLAMA
  • 
  • Çəkməşəkilli İtaliya: bildiklərimiz və bimədiklərimiz -
    Çəkməşəkilli İtaliya: bildiklərimiz və bimədiklərimiz - Maraqlı faktlar
  • 
  • Şərurlu İsfəndiyardan RƏZİL ADDIM:
    Şərurlu İsfəndiyardan RƏZİL ADDIM: “Gizli çəkiliş edib...”- VİDEO
  • 
  • İlham Əliyev İspaniya Kralını təbrik etdi
    İlham Əliyev İspaniya Kralını təbrik etdi
  • 
  • Bəzi rayonlarda heyvanlar arasında yayılan xəstəlik nədir?-
    Bəzi rayonlarda heyvanlar arasında yayılan xəstəlik nədir?- VİDEO
  • 
  • Bəhram Rəcəbzadədən gözlənilməz qərar -
    Bəhram Rəcəbzadədən gözlənilməz qərar - "Böyük haqsızlıq oldu"
  • 
  • Kürdlər və Dəməşq neft sazişi bağladı
    Kürdlər və Dəməşq neft sazişi bağladı
  • Ana səhifə
  • Manşet
  • Gündəm
  • Siyasi
  • Dünya
  • Ölkə
  • Xəbər
  • Toplum
  • Müsahibə
  • Araşdırma
  • İqtisadi
  • Olay
  • Kriminal
  • DİGƏR
    • Baş xəbər
    • Xəbər lenti
    • Region
    • Yazarlar
    • Maraqlı
    • Təhlil
    • Sağlamlıq
    • Globall TV
    • Video
    • Армянская ложь
Oxşar yazılar
  • PREZİDENT: “BİZ AVROPA İLƏ NİYƏ BU SAZİŞİ İMZALAMALIYIQ?” – Dövlət başçısı islahatlardan danışdı; məmurlara xəbərdarlıq etdi - MÜSAHİBƏNİN TAM MƏTNİ (FOTO, VİDEO)
  • BİLİK VƏ TƏPİK – Gərəyi və dəyəri
  • Tağı Əhmədov: "Hələ Ramiz Mehdiyevdən çox məsləhət alacaqlar"
  • KORONAVİRUSLA BAĞLI HƏR ŞEY: Bioloji silah, yoxsa təbii mutasiya? - ARAŞDIRMA
  • İSLAM TƏSLİMİYYƏT KİMİ (esse) - İndi gələk Qurandakı o fikrə...
  • Qara ölüm: şəhərlərin qənimi - beş min yaşı olan taun törədicisi

    • Tarix: 31-05-2020, 14:17

    file-20191104-88419-i0bxwh


    Qara ölüm qurbanlarının kütləvi məzar
    Taun heç kimə, hətta həkimlərə də qurtulmaq şansı verməyən dəhşətli xəstəlik kimi bəşəriyyətin tarixində və mədəniyyətində dərin iz qoyub. Bu xəstəlik evlərə daxil olur, ailələri qırır, şəhərləri saysız cəsədlərlə doldururdu. Onun səbəbləri və müalicə üsulları artıq bəşəriyyətə məlumdur, ancaq keçmişdə təbiblər taunun qarşısında aciz idilər. Nə astroloji bilgilər, nə də antik alimlər tərəfindən yazılmış qədim traktatları öyrənmək taundan xilas etmirdi. Lenta.ru-dan Aleksandr Yenikeyev taun pandemiyaları və onların, bəşəriyyəti infeksiyanın əsl təbiəti haqqında düşünməyə necə vadar etdiyi barədə danışır.

    Taunun törədicisinin – Yersinia pestis- izləri beş min il əvvəl, bürünc dövründə yaşamış insanların dişlərində tapılıb. Bu bakteriya bəşəriyyət tarixindəki iki ən ölümcül pandemiyaya səbəb olub, yüzminlərlə insanı yox eləyib. Xəstəlik yanğın kimi yayılıb bütöv şəhərləri boş qoyurdu, həkimlərsə ona heç bir şəkildə mane ola bilmirdilər – əksər hallarda bunun səbəbi xurafat və tibbi biliklərin aşağı səviyyədə olmasıydı. Yalnız antibiotiklərin və vaksinlərin ixtirası tauna qalib gəlməyə imkan vermişdi. Hərçənd hələ də dünyanın müxtəlif hissələrində, hətta inkişaf etmiş ölkələrdə belə, taun partlayışları olur.

    AĞILLI QATIL

    Xəstəlik soyuqdəymə ya da qrip kimi başlayır: hərarət qalxır, zəiflik və baş ağrıları meydana çıxır. İnsan naxoşluğunun səbəbinin gözəgörünməz bakterioloji bomba – daxili taun çöpləri ilə dolu birə olduğundan qətiyyən şübhələnmir. Həşərat udduğu qanı geri- damara qusmağa məcburdur. Nəticədə oqranizmə bir ordu ölümcül təhlükə daşıyan bakteriyalar daxil olur. Əgər onlar limfa düyünlərinə düşsə, xəstədə, taunun bubon forması inkişaf edir, düyünlər xeyli şişir. Orta əsrlərdə onları yandırır və deşirdilər – bu isə həm xəstəyə, həm də onun ətrafındakı insanlara zərər vururdu.
    Taunun septik forması isə taun çöpü qana düşəndə meydana çıxır və qanın damariçi laxtalanmasına səbəb olur. Laxtalar toxumaların qidalanmasını pozur, laxtalanmayan qan isə dəriyə hoparaq səciyyəvi qara səpgilər yaradır. Versiyalardan birinə əsasən, məhz, bu əlamətinə görə Orta əsrlərdə taun pandemiyasını Qara Ölüm adlandırmağa başlamışdılar.

    71GtdSRXm2L
    Piter Breygelin “Ölümün zəfəri” tablosu

    Digər formalara nisbətən septik tauna daha az rast gəlinir, lakin keçmişdə ondan ölənlərin nisbəti, az qala, 100%-ə çatırdı – o vaxtlar antibiotiklərdən hələ heç kimin xəbəri yox idi.

    Taunun ağciyər forması Qara Ölümü digər pandemiyalardan fərqləndirən əsas xüsusiyyətlərdən biridir. İlk pandemiya – Yustinian taunu dövründə qanhayxırmasına dair heç bir məlumat yoxdur, amma Orta Əsrlərdə bu simptoma da bubonlar qədər tez-tez rast gəlinir. Bakteriyalar ağciyərlərə daxil olaraq pnevmoniya yaradır, xəstə taun çöplü havanı bayıra buraxır, o da başqa insanların tənəffüs orqanlarına düşür. Qara Ölüm zamanı xəstəlik insandan insana ötürülürdü və daşıyıcı kimi birələrə ehtiyac qalmırdı.

    Keçmişdə patogenin ağciyərlərə düşməsi, demək olar ki, həmişə ölümlə nəticələnirdi – antibiotik müalicəsi almayan insan iki-üç gün içində ölürdü. XIV əsrdə onmilyonlarla insanın ölümünə görə, məhz, xəstəliyin ağciyər forması məsuliyyət daşıyır.

    ÖLÜM DALĞALARI

    Bəşər tarixinə üç nəhəng taun pandemiyası məlumdur. E.ə. 541-ci ildə başlamış Yustinian taunu iki əsr ərzində bütün dünyada, təxminən, yüz milyon insanı yox etmiş və Avropanın əhalisini yarıbayarı azaltmışdı.  

    Xəstəliyin ikinci dalğası- Qara ölüm iyirmi il tüğyan etmiş və müxtəlif hesablamalara əsasən, iki yüz milyon insanın ölümünə səbəb olmuşdu. Ki, bu da onu bəşəriyyətin bütün tarixi boyunca baş vermiş qeyri-virus mənşəli ən ölümcül pandemiyaya çevirir.

    Çində başlayan və təqribən, bir əsr (1855-1960-cı illər) davam eləyən üçüncü pandemiya zamanı isə on milyondan çox insan həlak olmuşdu.
    Taunun tarixi on min il əvvəl – insanlar üçün nisbətən zərərsiz sayılan, sadəcə həzm orqanlarında yüngül pozuntu yaradan torpaq bakteriyası – Yersinia pseudotuberculosis – bir neçə mutasiyaya sahib olanda və insanın ağcıyərlərində məskunlaşmaq imkanı qazananda başlayır. Daha sonra Pla genindəki dəyişikliklər bakteriyanı həddindən artık toksikləşdirir: o, ağciyərlərdəki zülalları parçalamağı və limfatik sistem vasitəsilə bütün bədəndə çoxalmağı, bubonlar yaratmağı öyrənir. Həmçinin bu mutasiyalar ona hava-damcı yolu ilə ötürülmək imkanı qazandırır. Bir çox hallarda olduğu kimi bu epidemiyanın meydana çıxmasına da insanların bir-biri və vəhşi təbiət arasındakı sıx təmaslar səbəb olmuşdu.

    plaguedoctor

    Təqribən, dörd min il əvvəl Yersinia pestisini birələr vasitəsilə gəmiricilər, insanlar və digər məməlilər tərəfindən ötürülməyə qadir olan yüksək virulentli bakteriyaya çevirən mutasiyalar baş verir. Məməlilər üzərində parazitlik edən qansoran həşəratlar səyyahlarla birlikdə böyük məsafələrə yayılırdılar. Birələr yüklərə, ticari mallara dolurdu, buna görə də, ticarətin inkişafı pandemiyanın əsas səbəblərindən birinə çevrilir.

    Yustinian taunu Mərkəzi Asiyada yaranmış, ticari kanallarla əvvəlcə Afrikaya keçmiş, ordan da Bizansın paytaxtına – b.e-nın birinci minilliyində dünyanın mərkəzi və əhalisi sıx olan şəhərə çatmışdı. Epidemiyanın pik dövründə xəstəliyin bubon və septik formaları gündə beş minə yaxın insan öldürürdü.

    Qara ölümü taun çöpünün başqa bir ştammı törətmişdi. Bu ştamm Yustinian taununun törədicisinin birbaşa sələfi deyil.
    XIII əsrdə baş verən və kənd təsərrüfatının tənəzzülü, daha sonra isə aclıqla nəticələnən monqol işğalları pandemiyaya təkan verən səbəblərdən biri hesab olunur. Öz növbəsində xəstəliyin yayılmasında iqlim dəyişiklikləri də öz rolunu oynamışdı. Belə ki, davamlı quraqlıqlar gəmiricilərin, o cümlədən marmotların kütləvi şəkildə insan məskənlərinin yaxınlığına miqrasiya etməsinə yol açmışdı. Heyvanların sıxlığı ucbatından epizootiya – epidemiyanın heyvanlardakı analoqu- meydana çıxmışdı. Marmotların əti delikates hesab olunduğu üçün xəstəliyin insanlar arasında yayılması sadəcə zaman məsələsi idi.

    Taun əvvəlcə Asiyanı, Orta Şərqi və Afrikanı ağuşuna almış, sonra ticari gəmilərdə Avropaya daxil olmuş və təxmini hesablamalara görə, 34 milyon insanın həyatına son qoymuşdu.

    Üçüncü pandemiya 1855-ci ildə Çində bubon taununun yayılması ilə başlamışdı. Daha sonra infeksiya Antarktida xaric bütün qitələrə yayılmışdı. Epidemiyanın təbii ocağı Yunynan əyalətində idi və ora hələ də epidemioloji təhlükə daşıyan bölgə sayılır. XIX əsrin ikinci yarısında çinlilər, o vaxt böyük tələbat olan faydalı filizlərin hasilatını artırmaq məqsədilə sözügedən bölgəni məskunlaşdırmağa başlamışdılar. Lakin bu təşəbbüs insanların tauna yoluxmuş birələrin məskəni olan sarıdöş siçovullarla sıx təmasına gətirib çıxartmışdı. Şəhər əhalisinin artması və nəqliyyat yollarının yüklənməsi bubon taununun qapısını açmışdı. Xəstəlik Honqkonqdan Britaniya İrlandiyasına keçmiş, başlanğıcda bir milyon, növbəti otuz ildə isə 12,5 insanı öldürmüşdü.

    TƏHLÜKƏLİ QƏRƏZ

    Digər pandemiyalarda olduğu kimi taunun da yayılmasına infeksion xəstəliklərin təbiəti ilə bağlı həmin dövrdə hökm sürən yanlış mülahizələr yardım edirdi. Orta əsrlərdə yaşayan həkimlər üçün Hippokrat və Aristotel kimi antik mütəfəkkirlərin nüfuzu avtoritet idi və həyatını təbabətlə birləşdirmək istəyən hər kəs mütləq onların əsərlərini diqqətlə öyrənməliydi.

    plague
    İçi taun çöpləri ilə dolu olan birə

    Hippokratın prinsiplərinə əsasən, xəstəliyin yaranmasında təbii faktorlar və insanın həyat tərzi rol oynayır. Bu mülahizə öz dövründə mütərəqqi sayılırdı, çünki Hippokrata qədər xəstəliklər, bir qayda olaraq, fövqəlgüclərin müdaxiləsinin nəticəsi hesab olunurdu.

    Lakin qədim yunan həkiminin anatomiya və insan fiziologiyası ilə bağlı bilgiləri son dərəcə az idi. Ona görə də, o, hesab edirdi ki, xəstəni sağaltmaqdan ötrü ona düzgün qulluq etmək lazımdır, bu halda orqanizm özü xəstəliyin öhdəsindən gələcək.

    Universitet təhsili almış orta əsrlər həkimləri xəstəliklərin müalicəsində o qədər də təcrübəli deyildilər, ancaq yüksək statusa və nüfuza malik idilər. Onlar anatomiyanı pis bilirdilər, cərrahiyyəni isə iyrənc peşə hesab eləyirdilər. Dini avtoritetlər cəsədlərin yarılmasına qarşı çıxırdılar, buna görə də, Avropada insan bədəninin quruluşuna diqqət ayıran universitetlər çox az, təməl tibbi prinsip isə humorlar nəzəriyyəsi idi. Bu nəzəriyyəyə əsasən, insanın sağlamlığı dörd mayenin balansından asılıdır: qan, limfalar, sarı öd və qara öd.

    Orta əsrlərdə nəzəriyyəçi həkimlərin əksəriyyəti Aristotelin prinsipinə inanırdılar. Aristotelə görə, taunu miazmalar – havanı “korlayan” buxarlar yaradırdı. Bəziləri hesab edirdi ki, miazmalar səmavi vücudların əlverişsiz yerləşməsi ucbatından əmələ gəlir, digərləri hər şeyin təqsirini zəlzələdə, bataqlıqlardan əsən küləkdə, iyrənc peyin qoxusunda və çürüyən cəsədlərdə görürdülər. 1365-ci ilə aid tibbi traktatların birində iddia olunurdu ki, humoral nəzəriyyəni və astrologiyanı bilmədən taunu müalicə etmək mümkün deyil və sadalananları bilmək həkim üçün çox vacibdir.

    r1443615_20922129
    Taun çöpləri

    Taunla mübarizədə görülən profilaktik tədbirlərin hamısı guya cənubdan gələn zəhərli havanın uzaqlaşdırılmasından ibarət idi. Həkimlər pəncərələri şimala açılan evlər tikməyi tövsiyə edirdilər. Həmçinin dəniz sahillərindən uzaq durmaq lazım idi, çünki taun epidemiyalarının liman şəhərlərində başlaması faktı nüfuzlu tibb xadimlərinin gözlərindən yayınmamışdı. Lakin onların ağlına belə gəlmirdi ki, xəstəlik ticarət yolları ilə yayılır, dəniz havasında süzmür. Tauna yoluxmamaq üçün nəfəsi tutmaq, parçadan nəfəs almaq, ya da ətirli otlar yandırmaq məsləhət görülürdü. Xəstəlikdən qorunma vasitəsi kimi parfümeriyadan, bahalı daş-qaşlardan və qızıl kimi metallardan istifadə olunurdu.

    Hesab edilirdi ki, bubonlarda taun zəhəri var və onu mütləq çıxartmaq lazımdır. Yaraları deşir, yandırır, zəhəri soran məlhəm sürürdülər. Amma bunları eləyərkən ətrafdakılara da yoluxan bakteriyaları sərbəst buraxırdılar. Həkimlər guya bütün zəruru qorunma tədbirlərini görsələr də, çoxları ölürdü. Tətbiq edilən müalicənin yararsız olduğunu anlayan digər qisim isə öz məsləhətlərinə əməl eləyərək şəhərdən qaçırdılar. Hərçənd taun onları xəstəliyin ocağından uzaq yerlərdə də yaxalayırdı.

    Taun orta əsrlər təbabətinin tamamilə aciz olduğunu nümayiş etdirsə də, həkimlər qədim avtoritetlərdən asılılıq bağlarını qırmağa, öz müşahidə və təcrübələrinin tətbiqinə o qədər də tez nail ola bilməmişdilər.

    YENİ ERA

    Azadlıqsevər vətəndaşların və tacirlərin daimi etirazlarına baxmayaraq, xəstəliklə mübarizədə tətbiq olunan azsaylı, lakin yararlı metodlardan biri karantin olmuşdu (uğurluluq dərəcəsi dəyişkən olsa da). Venesiyada gəmilərin limana girişi müvəqqəti məhdudlaşdırılmışdı və məhdudiyyət 40 gün çəkmişdi (“karantin” sözü italyanca “quaranta giorni” – “40 gün” sözündən yaranıb). Eyni məhdudiyyət tauna yoluxmuş ərazilərdən gələn insanlara da tətbiq olunmuşdu. Şəhər şuraları sırf xəstəliyin müalicəsi ilə məşğul olmaq üçün həkimlər – taun həkimləri – tutur, daha sonra onlar da karantinə göndərilirdi.

    Digər tərəfdən aparıcı nəzəriyyəçilərin bir çoxu pandemiya ucbatından həlak olduğuna görə, təbabət yeni ideyalara qapı açmaq imkanı qazanmışdı. Universitet təbabəti müvəffəqiyyətsizliyə uğramışdı. Odur ki, insanlar daha çox praktik fəaliyyət göstərən mütəxəssislərə müraciət etməyə başlamışdılar. Cərrahiyyə inkişaf etdikcə insan bədəninin bilavasitə öyrənilməsinə daha çox diqqət ayrılırdı. Tibbi traktatlar latın dilindən geniş auditoriya üçün əlçatar olan dillərə tərcümə edilirdi. Ki, bu da ideyaların yenidən gözdən keçirilməsinə və inkişafına təkan verirdi.
    Yəni ümumi götürəndə, pandemiya səhiyyə sisteminin inkişafına şərait yaratmışdı.

    Taunun əsl səbəbi – Yersinia pestis – Qara ölümdən bir neçə əsr sonra kəşf olundu. Buna, XIX əsrdə bir çox xəstəliklərin səbəblərinə dair baxışlarda çevriliş etmiş Lui Pasterin mütərəqqi ideyalarının alimlər arasında yayılması kömək etdi. Mikrobiologiyanın əsasını qoymuş L.Paster sübut elədi ki, yoluxucu xəstəlikləri miazmalar və orqanizmdə balansların pozulması yox, mikroorqanizmlər törədir. Alim sibir xorasının, vəbanın, quduzluğun müalicə üsullarını kəşf etdi və yarandığı vaxtdan etibarən təhlükəli infeksiyalarla mübarizənin mərkəzinə çevrilən Paster institutunun əsasını qoydu.

    Oxunub: 628
    Xəbəri paylaş
    • Facebook
    • X
    • Whatsapp
    • Telegram
    Paylaş:
    
    • Xəbər xətti

      13-10-2025
      00:30 | MKİ-nin 35 İLLİK SİRRİ: 97 HƏRF NƏYİ BİLDİRİR?- İlk üç hissə açıldı, yeni detallar üzə çıxdı
      00:25 | Göydəki nəhəng: Dünyanın ən böyük hərbi təyyarəsi hazırlanacaq
      00:25 | İsrail 2023-cü ildən Qəzzadakı əsgər itkilərinin sayını açıqlayıb
      00:22 | Bu şəxslərin ölüm riski yüksəkdir -  XƏBƏRDARLIQ
      00:20 | Azərbaycanda 16 yaşlı qız ana oldu - Atanın harda olduğu bilinmir
      00:15 | RƏSUL QULİYEVİN AİLƏSİ BAKIYA GƏLDİ - 30 ildən sonra /FOTOLAR
      00:10 | İran Misirdə keçiriləcək "Sülh Sammiti"nə GETMƏDİ
      00:07 | Axtarışda olan təhlükəli cinayətkar Bakı aeroportunda TUTULDU
      00:05 | İsraildə Trampı Baş nazir və Prezident qarşılayacaq - “Times of Israel”
      00:00 | Фейк, который не успели спрятать. «Истерики древнего мира»
      12-10-2025
      18:45 | İlham Əliyev Sülh Sammitində iştirak üçün Misirə getdi - FOTO
      18:40 | Gərginlik artır: Çin ABŞ-a elə bir sarsıdıcı zərbə hazırlayır ki...
      18:15 | Xəstə heyvanların əti Bakıya gətirilir?- AQTA-dan istehlakçılara TÖVSİYƏ
      18:00 | DURAND XƏTTİ - CƏNUBİ ASİYAYA YERLƏŞDİRİLMİŞ "BOMBA"- Pakistan-Əfqanıstan qarşıdurmasına analitik baxış
      17:45 | İranın mineral suyunu içənlər öldü, OMAN və BƏƏ qadağalar qoydu
      17:40 | Telefona üç gün baxmayanda görün nələr olur - İlginc araşdırma
      17:20 | Əfqanıstanla Pakistan sərhədində AĞIR DÖYÜŞLƏR BAŞLAYIB
      17:15 | Rusiya sualtı qayığı Fransa sahillərində - NATO-dan açıqlama
      17:10 | 38 ZAVODDAN 21-i “VURULUB”...-  Rusiyanın 57 regionunda yanacaq qıtlığı yaranıb
      17:00 | Əfqanıstanla toqquşmada Pakistan neçə hərbçisini İTİRİB? - RƏSMİ AÇIQLAMA
      16:35 | Çəkməşəkilli İtaliya: bildiklərimiz və bimədiklərimiz - Maraqlı faktlar
      16:00 | Şərurlu İsfəndiyardan RƏZİL ADDIM: “Gizli çəkiliş edib...”- VİDEO
      15:55 | İlham Əliyev İspaniya Kralını təbrik etdi
      15:45 | AZƏRBAYCANDA NİYƏ MİYONÇULARIN RƏSMİ SİYAHISI YOXDUR? - Ekspertdən ritorik sual
      15:40 | "Taliban"dan fərqli olaraq, müki əhalini hədəfə almırıq"- Pakistan XİN
      15:30 | Misirdə keçiriləcək "Sülh Sammiti"nə 20 ölkənin lideri qatılacaq
      15:20 | Bəzi rayonlarda heyvanlar arasında yayılan xəstəlik nədir?- VİDEO
      15:15 | Bəhram Rəcəbzadədən gözlənilməz qərar - "Böyük haqsızlıq oldu"
      15:00 | İCRA BAŞÇISI Elşad Həsənovun ŞÜBHƏLİ "BİRMƏNBƏ METODU": 19,7 milyonluq üç müqavilənin izi ilə...
      14:35 | Kürdlər və Dəməşq neft sazişi bağladı
      14:30 | Dünyanın ən gözəl paytaxtı açıqlandı - Paris, Afina və Lissabon yox...
      14:25 | "Ölkəmizin təhlükəsizliyini qorumaqda qərarlıyıq"- Pakistan Prezidenti
      14:00 | "Rusiyada vurulacaq hədəfləri ABŞ müəyyən edir"- "Financial Times"
      13:55 | Dünyada 1 SAATA ƏN ÇOX UŞAQ DOĞULAN ÖLKƏLƏR - XƏRİTƏ /SİYAHI
      13:45 | Yasamal MKTB-də maliyyə problemi: 2 MİLYONLUQ BORC NİYƏ ÖDƏNİLMİR?
      13:35 | HAMAS və İsrail girovları azad edəcək - 2000-ə qədər fələstinli məhbus...
      13:30 | SABAHIN HAVASI: Dolu düşəcək, sulu qar yağacaq
      13:20 | Dünya Çempionatı-2026:  Bu gün daha 8 oyun var
      13:15 | Sadıqov büdcədən 30 MİLYARD MƏNİMSƏYİB? -  YENİ DETALLAR
      13:10 | Maskn beyin çipi üçün minlərlə insan növbəyə durub - Hansı avantajları var?
      13:05 | Rus ordusunun son sutkadakı itkiləri açıqlanıb -  SİYAHI
      13:00 | Kamerun Prezidenti 100 yaşına qədər ölkəni idarə etmək niyyətindədir
      12:55 | İran Aİ-3 ilə danışıqlar aparmaq niyyətində deyil - Abbas Əraqçi
      12:50 | DÇ-2026:  Türkiyə Bolqarıstanı, Norveç isə İsraili darmadağın etdi -  NƏTİCƏLƏR
      12:45 | Əfqanıstanla Pakistan arasında şiddətli döyüşlər dayandırılıb
      12:40 | Bu məhsullar kəskin bahalaşacaq - YENİ RÜSUMLAR
      12:35 | "Qarabağ" dünya reytinqində irəlilədi
      12:30 | ABŞ-dan Azərbaycana tarixi dəvət
      11-10-2025
      21:15 | BAKIYA GƏTİRİLƏN ƏTLƏR TƏHLÜKƏLİDİR? -  ARAŞDIRMA
      21:10 | Bəşər Əsədin Rusiyada dəbdəbəli həyatı: Evdən çıxmır, geymer olub
      21:05 | Nikahdankənar doğulanların sayı niyə çoxdur?- Dövlət Komitəsindən məsələyə REAKSİYA -VİDEO
      15:30 | Sürücülük hüququ olmadan avtomobil idarə edən şəxs qəza törətdi - Ölən və yaralananlar var
      15:25 | Tələbə qızları fahişəliyə cəlb edən tiktoker Mahirəyə HÖKM OXUNDU - VƏ... 2 İL HƏBS TƏXİRƏ SALINDI
      13:30 | Keçmiş MTN GENERALI AZADLIQDA - Akademiyaya qəbul, orduda vəzifəyə təyinat... və...PUL
      13:25 | “The New York Times” Pentaqonun yeni media siyasətinə əməl etməkdən imtina edib
      13:20 | Qəbələ RLS-in söküntüsündə son mərhələ - Təhlükəli maddələrin aqibəti necə olacaq?
      13:15 | Elektron siqaret çəkənlər təhlükə qarşısında - Yeni araşdırma şok yaratdı
      13:10 | Azərbaycan neftinin qiyməti 66 dollara düşdü
      13:05 | AEROPORTDA taksi dəyişikliyindən sonrakı XAOTİK VƏZİYYƏT - VİDEO
      12:45 | Kim Çen In Dmitri Medvedevi qəbul edib
      12:40 | Rusiyada tanınmış şəxslər agent elan edildi -  Ədliyyə Nazirliyinin “qara siyahısı” böyüyür
      12:35 | Prezident Sevil Əliyevanı təltif etdi -  SƏRƏNCAM
      12:30 | Откуда есть пошла «Великая Армения»?
      12:15 | Всё путём, ара! «Истерики древнего мира»
      12:00 | Жан Шарден: никаких следов древности в Ереване нет - Филипп Экозьянц
      11:55 | ЕСЛИ АРМЯНИН НЕ ЛЖЕТ, ЗНАЧИТ, ПЕРЕД ВАМИ НЕ АРМЯНИН
      11:50 | "Армения приняла христианство в IV веке"-  Это не более, чем красивые слова, приятные для армянского уха
      11:45 | АНТИЧНЫЕ АВТОРЫ РАЗОБЛАЧАЮТ АРМЯНСКИЕ МИФЫ -  ФОТО
      11:33 | Армянский терроризм в газетных архивах США - Часть 23
      11:15 | АРМЯНСКАЯ ПЕРИОДИЧЕСКАЯ БОЛЕЗНЬ
      11:10 | Армянские фальсификаторы сами разоблачили свое присвоение древней Урарту
      11:00 | HAMAS Qəzza zolağına xarici nəzarət ideyasını qəbul etmir
      10:55 | Ermənistanın Gəncədə törətdiyi növbəti terrordan 5 il ötür
      10:50 | Rəsul Quliyev, Hacı Qalib və Qod Nisanov QALMAQALI - 5 milyonluq savaş
      10:45 | KXDR "ən güclü nüvə silahı"nı nümayiş etdirib
      10:40 | İsrail Qəzzada yenidən müharibəyə başlaya bilər - Fidan
      00:25 | Nazir Gəncə Regional İdarəsinin rəisini işdən çıxardı - FOTO
      00:20 | İsrailin saxladığı fəallar Türkiyəyə gətirildi - FOTO
      00:15 | KOD ADI “MAMONİYA”: Adnan Əhmədzadə haqqında ŞOK FAKTLAR
      00:10 | Putindən Azərbaycanla bağlı qəribə sözlər: "Hər yerdə rus dilində danışırlar..."
      00:05 | “Kənd adamlarıdır, istəsəm, evləri 15 ilə də verə bilərəm”- “Şərurlu” İsfəndiyar /VİDEO
      00:03 | Azərbaycan, Türkiyə və Gürcüstan hərbçiləri Qarsda birgə təlim keçəcək
      00:00 | Tramp bu ölkəni işğal etməklə hədələdi: Regionda hazırlıq başladı
      10-10-2025
      22:45 | Bakıda polisə silahlı müqavimət göstərən şəxs zərərsizləşdirildi -  DİN-in MƏLUMATI
      22:40 | Prezident Tacikistana işgüzar səfəri ilə bağlı videoçarx paylaşıb -  VİDEO
      22:35 | Qalmaqallı məktəb direktoru işdən azad edildi
      18:00 | Çində rekord TIXAC: MİLYARDLARLA AVTOMOBİL...- FOTO/VİDEO
      17:50 | Atəşkəsdən sonra fələstinlilər Qəzzaya qayıdır - VİDEO
      17:40 | “QƏRB SANKSİYALARI Tehran-Bakı münasibətlərinə TƏSİR ETMƏYƏCƏK”-  “Ermənistan rəsmiləri bizi əmin edib ki..."/Səfirlə MÜSAHİBƏ
      17:20 | Keçmiş icra başçısı Ceyhun Cəfərovla birgə həbs edilmişdi - O da azadlığa çıxdı
      17:01 | Pedaqoji Universitet 140 min manata “Hyundai” avtomobilləri alır - Tender müsabiqəsi keçirilmədən
      16:55 | Prezident MDB Dövlət Başçıları Şurasının ilcasında iştirak etdi - Yenilənib /FOTOLAR
      16:45 | Tanınmış jurnalist dövlət qurumları ilə 500 000 MANATLIQ müqavilə bağlayıb
      16:40 | DAXİLİ QOŞUNLARA YENİ SƏLAHİYYƏTLƏR VERİLİR -  Bu şəxsləri saxlaya biləcək
      16:35 | “Vaqner”-də yox, Türkiyədə istirahətdə imiş...- Peskovun oğlu qalmaqala düşüb
      16:30 | "Nobel Komitəsi siyasəti sülhdən üstün tutur"- Ağ Evdən Trampa sülh mükafatı verilməməsinə reaksiya
      14:20 | Ötən ay Azərbaycanda ƏN ÇOX BAHALAŞAN ərzaq məhsulları -  SİYAHI
      14:15 | Azərbaycan millisi fransızlara qarşı -  "10-0"-lıq acı məğlubiyyətin əvəzini çıxmaq...
      14:00 | GENERALIN QARDAŞI OĞLU DUBAYDAKI MƏNZILLƏRINI SATIŞA ÇIXARDI -  Zeynalovlar bahalı şəhərləri “fəth edir” /FOTOLAR
      13:55 | ABŞ-dan diqqət çəkən addım: İsrailə yüzlərlə əsgər göndərir
      Davamı

    • Baş redaktor:
      Mehriban Ələsgərova
      Mob:  (055) 250-77-79
      Email: [email protected]
    • Ünvan: Bakı şəhəri, Mətbuat pr, 529-cu məhəllə, "Azərbaycan" nəşriyyatı 3-cü mərtəbə
    • Copyright © 2019 Press-fakt.az
      Created Web Media
      Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq
      keçidin qoyulması, saytımıza istinad mütləqdir.